Kablolarda Kullanılan CPR sınıfları Nelerdir?
Kablolarda CPR (Yapı Malzemeleri Yönetmeliği – Construction Products Regulation) sınıfları, binalarda kullanılan yapı malzemelerinin yangın performansını sınıflandırmak için kullanılan bir standarttır. CPR, kabloların yangına dayanıklılığını belirleyerek güvenliği artırmayı amaçlar. Kablolar, CPR kapsamında Avrupa Standardı EN 50575 ile belirlenen yangın performansı kriterlerine göre sınıflandırılır.
CPR kapsamında kullanılan yangın performansı sınıfları şunlardır:
1. Aca
- Tanım: Hiç yanmaz.
- Açıklama: Yanıcı olmayan malzemelerden üretilen kabloları ifade eder.
2. B1ca ve B2ca
- Tanım: Çok düşük yanıcılık.
- Açıklama: Yangına karşı çok yüksek performans gösteren kablolar. Özellikle kritik alanlarda tercih edilir.
3. Cca
- Tanım: Düşük yanıcılık.
- Açıklama: Düşük yangın riski taşıyan kablolar. Genellikle kamu binaları ve konutlarda kullanılır.
4. Dca
- Tanım: Orta derecede yanıcılık.
- Açıklama: Standart binalarda kullanılan orta yangın riski olan kablolar.
5. Eca
- Tanım: Yüksek yanıcılık.
- Açıklama: Yangın performansı en düşük olan kablolar. Yangına dayanıklılık ihtiyacı olmayan, daha az kritik alanlarda kullanılır.
6. Fca
- Tanım: Yangına dayanıklılık standardı yok.
- Açıklama: Yangına karşı hiçbir dayanıklılık testi geçmeyen kablolar.
Ek Kriterler
CPR sınıfları ayrıca şunları da dikkate alır:
- d: Damlayan parçacıklar (d0, d1, d2 şeklinde sınıflandırılır).
- s: Duman üretimi (s1, s2, s3 şeklinde sınıflandırılır).
- a: Asitlik veya yanma sonrası oluşan gazların korozif etkisi (a1, a2, a3 şeklinde sınıflandırılır).
Bu sınıflamalar, özellikle yangın anında kablonun ne kadar hızlı alev aldığını, ne kadar duman ürettiğini ve yangına ne kadar dayanıklı olduğunu gösterir.
CPR yangın performansı sınıflarını ve ilgili ek kriterleri içeren bir tabloyu aşağıda bulabilirsin:
| Sınıf | Yangına Dayanıklılık | Duman Üretimi | Damlayan Parçacıklar | Asitlik |
|---|---|---|---|---|
| Aca | Hiç yanmaz | – | – | – |
| B1ca | Çok düşük yanıcılık | s1, s2, s3 | d0, d1, d2 | a1, a2, a3 |
| B2ca | Çok düşük yanıcılık | s1, s2, s3 | d0, d1, d2 | a1, a2, a3 |
| Cca | Düşük yanıcılık | s1, s2, s3 | d0, d1, d2 | a1, a2, a3 |
| Dca | Orta yanıcılık | s1, s2, s3 | d0, d1, d2 | a1, a2, a3 |
| Eca | Yüksek yanıcılık | – | – | – |
| Fca | Yangına dayanıklılık standardı yok | – | – | – |
Ek Kriterlerin Açıklamaları:
- Duman Üretimi (s):
- s1: Düşük duman üretimi
- s2: Orta duman üretimi
- s3: Yüksek duman üretimi
- Damlayan Parçacıklar (d):
- d0: Damlayan parçacık yok
- d1: Az miktarda damlayan parçacık
- d2: Yüksek miktarda damlayan parçacık
- Asitlik (a):
- a1: Düşük asidik gaz üretimi
- a2: Orta asidik gaz üretimi
- a3: Yüksek asidik gaz üretimi
Bu tablo CPR sınıflarının yangına karşı dayanıklılık ve diğer ilgili performans özelliklerini göstermektedir.
CPR Sınıflarının Kullanım Alanları:
CPR sınıflarının kullanım alanları, kabloların yangına dayanıklılık performansına bağlı olarak belirlenir. Farklı CPR sınıfları, binaların yangın güvenlik riskine göre seçilir. İşte her CPR sınıfının nerelerde kullanıldığına dair genel bir kılavuz:
Aca – Hiç Yanmaz
- Kullanım Alanı: Çok yüksek yangın güvenliği gerektiren alanlar.
- Tipik Kullanım Yerleri: Yangın riski taşıyan endüstriyel tesisler, enerji santralleri, kritik altyapılar, büyük kamu binaları.
B1ca ve B2ca – Çok Düşük Yanıcılık
- Kullanım Alanı: Yüksek yangın güvenliği gerektiren yerler. Bu kablolar, yangının yayılmasını en az seviyede tutar ve çok az duman çıkarır.
- Tipik Kullanım Yerleri: Hastaneler, okullar, alışveriş merkezleri, toplu taşıma alanları (metro, tren istasyonları, havaalanları), yüksek yoğunluklu kamu binaları.
Cca – Düşük Yanıcılık
- Kullanım Alanı: Orta düzey yangın güvenliği gerektiren yerler. Yangının yayılmasını sınırlayan ve orta düzeyde duman üreten kablolar.
- Tipik Kullanım Yerleri: Ofis binaları, konutlar, oteller, düşük riskli kamu alanları, düşük katlı ticari binalar.
Dca – Orta Derecede Yanıcılık
- Kullanım Alanı: Daha az yangın güvenliği gerektiren yerler. Yangının yayılmasını önlemek için sınırlı bir performans sunar.
- Tipik Kullanım Yerleri: Düşük katlı binalar, özel mülkler, depo ve ambar gibi daha az insan yoğunluğu olan yerler.
Eca – Yüksek Yanıcılık
- Kullanım Alanı: Yangın güvenliğinin en az önemli olduğu yerler. Yangın performansı düşük olup, yangının hızla yayılmasına yol açabilir.
- Tipik Kullanım Yerleri: Düşük riskli alanlar, dış mekanlar, kablolama sistemlerinde yangın riski olmayan uygulamalar.
Fca – Yangına Dayanıklılık Standardı Yok
- Kullanım Alanı: Yangın güvenliği gerektirmeyen alanlar.
- Tipik Kullanım Yerleri: Dış mekan uygulamaları veya yangın güvenliği gereksinimi olmayan ortamlarda kullanılır.
Genel Kullanım Alanlarına Göre CPR Sınıfı Seçimi
- Yüksek Yoğunluklu Kamu Alanları: B1ca, B2ca
- Örnek: Alışveriş merkezleri, okullar, hastaneler.
- Orta Yoğunluklu Ticari ve Konut Alanları: Cca, Dca
- Örnek: Konutlar, ofisler, oteller.
- Düşük Yoğunluklu Özel veya Dış Mekanlar: Eca, Fca
- Örnek: Dış mekan kablolama, yangın riski olmayan depolar.
Bu sınıflar, binaların yangın güvenliğini artırmak amacıyla doğru yerlerde kullanılmalıdır. Bina güvenliği açısından kritik olan yerlerde daha yüksek CPR sınıflarına sahip kablolar tercih edilmelidir.
