Kablo Yangınlarındaki Tehlikeler ve Önlemler
Elektrik kabloları, her bina ve tesisin vazgeçilmez bileşenleridir, ancak yanlış kullanıldığında ya da yangın gibi tehlikelerle karşılaştığında büyük bir tehdit oluşturabilirler. Kabloların yanabilir malzemelerle kaplanmış olması, yangının hızla yayılmasına ve ciddi zararlara yol açabilir.
Bu makalede, kablo yangınlarının tehlikeleri, bu tehlikelerle nasıl mücadele edebileceğiniz ve alınması gereken önlemler hakkında bilgilere yer vereceğiz.
Elektrik Kablolar CPR Sınıfları Hakkında Bilgi İçin Tıklayınız.
Kablo Kılıflarının Tehlikeleri
Kabloların üretiminde yaygın olarak kullanılan malzemeler arasında PVC (Polivinil Klorür), PE (Polietilen), PP (Polipropilen) ve sentetik lastik yer almaktadır. Bu plastik malzemeler genellikle elektriksel izolasyon sağlamak için kullanılsa da, aynı zamanda yanıcı özellik gösterirler. Bu nedenle, elektriksel bir arıza (kısa devre veya aşırı yük gibi) meydana geldiğinde, kablolar üzerindeki ısı ve alev hızla yayılabilir.
Özellikle PE (Polietilen) kablolarının dikey olarak döşendiğinde yangının ilerleme hızı dakikada 20 metreye kadar çıkabilir. Bu, yangının ne kadar hızlı bir şekilde yayıldığını gösteren tehlikeli bir hızdır. Ayrıca, bu kabloların eriyen damlaları, çevredeki halı, perde ve diğer malzemeleri kolayca yakabilir, yangının yayılmasını hızlandırabilir.
Kabloların Yaydığı Zararlı Dumanlar
Yangın sırasında, plastik kablolar yalnızca alev üretmekle kalmaz, aynı zamanda yoğun ve koyu renkte duman da üretirler. Bu duman, aşağıdaki tehlikelere yol açar:
İtfaiyecilerin Zor Durumda Kalması: Koyu duman, itfaiyecilerin yangına müdahale etmelerini ve kişileri kurtarmalarını engeller.
Toksik Maddeler ve Kanserojen Gazlar: Kabloların yandığında saldığı duman, insan sağlığını ciddi şekilde tehdit edebilir. İçerdiği toksik ve kanserojen maddeler, kurtarma ekipleri ve bina sakinleri için büyük bir risk oluşturur.
Hidroklorik Asit ve Metal Korozyonu: Kablolarda bulunan PVC malzeme yandığında, HCl (Hidroklorik Asit) gazı açığa çıkar. Bu gaz, su ile temas ettiğinde, agresif bir şekilde Hidroklorik Asit oluşturur. Bu asit, binalardaki metal malzemeleri hızla korozyona uğratır, taşıma elemanlarında ve diğer kritik yapılarda ciddi hasarlara yol açar.
Halojenden Arındırılmış Kablolar
Son yıllarda, özellikle binalarda kullanılan elektrik kablolarının halojenden arındırılmış olması gerekliliği önem kazanmıştır. Çünkü halojen içerikli kabloların yanması, yukarıda bahsedilen zararlı gazların ortaya çıkmasına neden olabilir. Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği, halojenden arındırılmış kabloların kullanımını teşvik etmektedir.
Ancak, halojenden arındırılmış kablolar da yanıcıdır. Bu nedenle, yangın durumunda kablonun izolasyonu önemli hale gelir. Elektrik tesisatının yangına karşı uygun izolasyonla korunması, yangının yayılmasını engellemek ve zararı en aza indirmek için kritik bir önlemdir.
Yangına Karşı Alınması Gereken Önlemler
Yangına Dayanıklı Kablolar Kullanımı: Elektrik tesisatlarında, yangına dayanıklı ve halojenden arındırılmış kablolar tercih edilmelidir. Bu, yangının yayılma hızını azaltır ve zararlı gazların salınımını engeller.
İzolasyon Uygulamaları: Elektrik tesisatının yangına karşı izolasyonu büyük önem taşır. Özellikle yangın zon geçişlerinde ve tesisat yollarında uygun yangın izolatörleri kullanılmalıdır.
Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri: Yangın algılama sistemleri, yangın çıkışını erkenden tespit edebilir ve bina sakinlerine uyarı gönderebilir. Bu, hızlı tahliye için kritik öneme sahiptir.
Sonuç
Elektrik kabloları, yapıların güvenliği açısından önemli bir rol oynar, ancak aynı zamanda yangın gibi tehlikeler oluşturabilir. Yangın riski, kullanılan kablo malzemelerine bağlı olarak artabilir. Bu nedenle, yangına karşı önlemler almak ve güvenli tesisat çözümleri sağlamak, hem bina sakinlerinin hem de güvenlik ekiplerinin hayatını korumak açısından önemlidir.
Yangın güvenliği önlemleri, yalnızca binanın güvenliği için değil, aynı zamanda maliyet açısından da uzun vadeli faydalar sağlayabilir.