Turnike sistemi nedir?
Turnike sistemi belli bir bölgeye giren ve çıkan insanların geçişlerini sınırlayan ve her seferinde sadece bir kişinin geçmesine imkân tanıyan elektromekanik geçiş sistemleridir. Turnike sistemleri genellikle kartlı geçiş sistemleri veya buna benzer ödeme sistemleri ile entegre çalışırlar.
Turnike sistemi tek başına bir kontrollü geçiş sağlayamaz. Mutlaka bir geçiş kontrol sistemi ile kontrol edilmeleri gerekir. Örneğin üzerine bir kart okuyucu, parmak izi okuyucu veya barkod okuyucu gibi farklı kontrol sistemi ekipmanları yerleştirilerek geçişleri kontrol altında tutmamıza imkân sağlarlar.
Bir tesise ilk girişte kapı ve kapıya konulacak bir kartlı geçiş sistemi operasyonel esneklik ve giriş güvenliğini sağlayamaz. Çünkü kapıdan geçen bir kişinin peşinden pek çok giriş yapabilir. Bu durumda turnike sistemleri hayati öneme sahip duruma gelmektedir.
Ayrıca turnike sistemlerinin giriş güvenliğinde ciddi manada caydırıcılık etkisi bulunmaktadır.
Turnike Sistemi Çeşitleri Nelerdir?
Günümüzde farklı amaçlar için birbirinden farklı turnike geçiş sistemleri üretilmektedir. Turnike seçimi yaparken mutlaka ihtiyaç doğru tespit edilmelidir. İhtiyaca uygun olan tipte turnike belirlenerek bundan sonra model seçimleri yapılmalıdır.
Bel Tipi Turnike:
Tripod turnike ya da 3 kollu turnike olarak bilinen turnike çeşidi günümüzde en bilinen ve en çok kullanılan turnike sistemidir. Genelde 3 adet kolu olması ve her geçişte kolun dönerek bir kişinin geçişine izin vermesi ile bilinen bu turnikeye bundan dolayı üç kollu turnike denilmektedir. Bina girişlerinde, tesis girişlerinde, spor salonu girişlerinde çok fazla görebileceğimiz bir turnikedir.
Son yıllarda bildiğimiz standart üç kollu turnikelerin yanı sıra yine bel tipi hiddingate ya da hızlı geçiş turnikesi diye isimlendirilen turnikeler kullanılmaya başlanmıştır. Hızlı geçiş turnikeleri hem estetik açıdan güzel olmaları nedeni ile mimari dizayna uygun olan turnike tipleridir. Aynı zamanda bu turnikeler hızlı geçiş imkânı sunmaktadırlar.
Hızlı Geçiş Turnikeleri
Boy Tipi Turnike:
Boy tipi turnikeler daha çok yüksek güvenlik gerektiren alanlar için tercih edilmektedir. Bel tipi turnikelerde turnike üzerinden atlayarak kaçak geçiş mümkün iken bu durum boy tipi turnikelerde mümkün değildir. Boy tipi turnike geçiş alanı olarak güvenlikli alanlar, arge merkezleri, datacenter, statlar vb. birçok kullanım alanı bulunmaktadır.
Bu turnikelerden geçiş bel tipi turnikelere göre daha yavaş olacağı için her alanda kullanılması pek uygun değildir. Boy tipi turnikeler yine bel tipi turnikeler gibi geçiş kontrol sistemleri ile entegre çalışmaktadırlar. Yani personel kartları ile giriş ve çıkış mümkün olmaktadır. Aslında boy tipi turnikeler bir güvenlik kapısı oluşturmaktadırlar.
Tam Boy Geçiş Turnikesi
Tam boy turnikeler piyasada güvenlik turnikesi olarak bilinmektedir.
Tam boy geçiş turnikeleri için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
Yüksek Güvenlik: Kullanıcıların güvenliğini sağlamak için yüksek kaliteli malzemeler ve güvenlik özellikleri kullanılmalıdır.
Erişilebilirlik: Tüm kullanıcıların, özellikle engellilerin, rahatça geçiş yapabilmesi için tasarlanmalıdır.
Kullanım Kolaylığı: Kullanıcı dostu arayüzler ve hızlı geçiş mekanizmaları sağlanmalıdır.
Bakım ve Destek: Düzenli bakım ve teknik destek, sistemin sürekli çalışabilirliğini sağlamalıdır.
Entegrasyon: Diğer güvenlik sistemleriyle uyumlu çalışabilmesi için entegrasyon seçenekleri düşünülmelidir.
| Kullanım Alanı | Amaç |
|---|---|
| Cezaevleri / Tutukevleri | Mahkumların kaçışını engellemek, güvenliği maksimum seviyede sağlamak. |
| Askeri Tesisler | Yalnızca yetkili personelin girişine izin vermek, yetkisiz girişleri engellemek. |
| Kritik Altyapı Tesisleri (enerji santrali, baraj, nükleer tesis, veri merkezi) | Tesis güvenliğini korumak, sabotaj veya izinsiz giriş riskini önlemek. |
| Stadyumlar ve Spor Salonları | Taraftar girişlerini düzenlemek, bilet kontrolünü sağlamak, kalabalık yönetimini kolaylaştırmak. |
| Konser ve Festival Alanları | Biletli/biletsiz girişleri ayırmak, yoğun kalabalıklarda düzeni sağlamak. |
| Metro ve Tren İstasyonları | Yolcu girişlerini bilet/abonman üzerinden kontrol etmek, kaçak geçişleri önlemek. |
| Otobüs Terminalleri / Havalimanları | Bilet ve kimlik kontrolü ile yolcu güvenliğini sağlamak. |
| Fabrika ve Depo Girişleri | Çalışan dışı kişilerin girişini engellemek, vardiya takibini kolaylaştırmak. |
| Limanlar / Gümrük Alanları | Yetkisiz kişilerin girişini engellemek, yük ve yolcu güvenliğini sağlamak. |
Engelli Geçiş Turnikeleri:
Turnikelerin bir benzeri engelli geçişleri için turnikeler bulunmaktadır. Bu engelli geçiş kapıları VIP turnike olarak bilinmektedir. Bu turnikeler engelli araçlarının kolaylıklar geçişini sağlamak üzere dizayn edilmiş ürünlerdir. Engelli turnikeleri manuel olabileceği gibi motorlu olarak üretim yapılmaktadır.
Engelli geçiş turnikeleri için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
Erişilebilirlik: Turnikenin, tekerlekli sandalye ve diğer yardımcı cihazlarla uyumlu olması gerekir.
Kontrol Mekanizması: Acil durumlarda hızlıca açılabilmeli, manuel kontrol imkanı sağlamalıdır.
Görsel ve İşitsel Uyarılar: Kullanıcılara yönlendirme yapacak görsel ve sesli uyarı sistemleri içermelidir.
Kullanıcı Eğitimi: Kullanıcıların sistemin nasıl çalıştığını anlaması için eğitim verilmelidir.
Engelli Turnike – VIP Turnike
Tüm bu teknolojik özellikleri ile turnike sistemleri modern binaların vazgeçilmez güvenlik sistemi ekipmanlarından birisidir. Turnike sistemleri ile bina girişleri çok daha güvenli hale gelmiştir. Bunun yanı sıra giriş güvenliğinin sağlanması çok daha kolay hale gelmiştir.
| Kullanım Alanı | Amaç |
|---|---|
| Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları | Tekerlekli sandalye, sedye veya refakatçi ile kolay giriş çıkış sağlamak. |
| Alışveriş Merkezleri (AVM) | Engelli bireylerin, bebek arabası veya yük arabası kullananların rahat geçişini sağlamak. |
| Kamu Binaları (Belediye, Vergi Dairesi, Nüfus Müdürlüğü vb.) | Erişilebilirlik standartlarına uygun olarak engelli vatandaşların girişini kolaylaştırmak. |
| Okul, Üniversite ve Kütüphaneler | Öğrenciler, ziyaretçiler ve personelden engelli olanların geçişini güvenli hale getirmek. |
| Metro, Tren ve Havalimanı Girişleri | Toplu taşıma kullanıcılarından engelliler, bebek arabası veya valiz taşıyanların geçişini kolaylaştırmak. |
| Plazalar ve Ofis Binaları | Çalışan veya ziyaretçilerden engelli bireylerin erişimini sağlamak; kurumsal erişilebilirlik standartlarını karşılamak. |
| Spor Salonları ve Sosyal Tesisler | Engelli bireylerin sosyal alanlara erişimini kolaylaştırmak, kapsayıcı kullanım sağlamak. |
| Fuar, Konferans ve Etkinlik Alanları | Yoğun kalabalıklarda engelli bireylerin hızlı ve güvenli geçişini sağlamak. |
Bel Tipi Turnikeler: Kısa alanlarda kullanılmak üzere tasarlanmış, genellikle daha az güvenlik gerektiren ortamlarda tercih edilir.
Boy Tipi Turnikeler: Kullanıcıların geçişini kontrol etmek için daha uzun yapıya sahiptir. Genellikle ofis binaları, alışveriş merkezleri gibi yerlerde kullanılır.
Engelli Geçiş Turnikeleri: Engelli bireylerin geçişi için tasarlanmış, tekerlekli sandalye gibi yardımcı cihazlarla uyumlu sistemlerdir.
Turnikeler, giriş ve çıkış kontrolü sağlarken güvenliği artırır. Yetkisiz kişilerin erişimini engelleyerek hırsızlık ve diğer suçları önler. Ayrıca, yaya akışını düzenleyerek kalabalıklaşmayı önler. Ek olarak, çalışanların ve ziyaretçilerin güvenliğini sağlamak için geçiş verilerini izleme imkanı sunar.
Turnikeler, ofis binaları, alışveriş merkezleri, stadyumlar, havaalanları, oteller ve fabrikalar gibi birçok farklı alanda kullanılır. Her alan, turnikelerin işlevselliğinden yararlanarak güvenlik ve erişim kontrolü sağlar.
Evet, turnike sistemleri kartlı geçiş sistemleri, biyometrik sistemler (parmak izi, yüz tanıma gibi) ve CCTV sistemleri ile entegre edilebilir. Bu entegrasyon, daha yüksek güvenlik seviyeleri sağlar ve kullanıcıların geçiş verilerini daha etkili bir şekilde izleme olanağı sunar.
Turnike sistemlerinin düzenli bakımı, güvenli ve etkili çalışmaları için kritiktir. Bakım genellikle sensörlerin temizlenmesi, mekanik parçaların kontrolü ve yazılım güncellemelerini içerir. Bakım sıklığı, turnikenin kullanım yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir, ancak genellikle yılda bir veya ihtiyaç duyuldukça yapılması önerilir.
Turnike sistemlerinin maliyetleri, türüne, özelliklerine ve entegrasyon gereksinimlerine bağlı olarak değişir. Basit bel tipi turnikeler genellikle daha uygun fiyatlıdır, ancak boy tipi ve engelli geçiş turnikeleri daha yüksek maliyetlere sahip olabilir. Ayrıca, kurulum ve bakım maliyetleri de göz önünde bulundurulmalıdır.
Turnikelerin güvenlik seviyeleri, kullanılan tür ve ek özelliklere bağlıdır. Basit bir bel tipi turnike, sadece yaya akışını kontrol ederken, biyometrik özellikler ve kartlı geçiş sistemleri ile entegre edilmiş boy tipi turnikeler daha yüksek güvenlik sağlar.
Acil durumlarda, turnikelerin hızlı bir şekilde açılabilmesi için özel mekanizmalar bulunmaktadır. Bu mekanizmalar, genellikle manuel olarak devreye sokulabilir veya acil durum sistemleriyle entegre edilebilir.
Turnikeler, hem güvenlik hem de organizasyonel faydalar sunar. Güvenliği artırmanın yanı sıra, çalışanların ve ziyaretçilerin geçişlerini düzenleyerek verimliliği artırır ve yetkisiz girişleri engeller.
Geçiş Turnike Sistemlerinin Avantaj ve Dezavantajları
| Avantajlar | Dezavantajlar |
|---|---|
| Güvenlik sağlar: Yetkisiz kişilerin girişini engeller. | Maliyet: İlk kurulum ve bakım maliyetleri yüksektir. |
| Giriş–çıkış kontrolü: Personel ve ziyaretçilerin giriş–çıkış kayıtları tutulur. | Yoğunlukta bekleme: Kalabalık alanlarda kuyruk oluşabilir. |
| Hızlı geçiş: Kartlı, şifreli veya biyometrik sistemlerle hızlı geçiş imkânı sunar. | Elektrik/teknik arıza riski: Enerji kesilirse sistem çalışmayabilir. |
| Yetkilendirme: Kimin hangi alana gireceği kontrol edilebilir. | Engelli erişimi: Doğru planlanmazsa engelliler için zorluk yaratabilir. |
| Personel ve ziyaretçi takibi: Kim, ne zaman girip çıktığı raporlanabilir. | Yetersiz kapasite: Küçük sayıda turnike, yoğun saatlerde sıkışıklık yaratır. |
| Düzen ve disiplin sağlar: Kalabalık ortamlarda düzenli giriş çıkış olur. | Bakım ihtiyacı: Düzenli bakım yapılmazsa arızalar oluşabilir. |
| Farklı kimlik doğrulama yöntemleri (kart, yüz tanıma, parmak izi) ile esnek kullanım. | Gizlilik endişeleri: Biyometrik sistemlerde kişisel verilerin korunması gerekir. |
| Acil durum yönetimi: Acil çıkışlarda serbest geçiş moduna alınabilir. | Yanlış pozitif/negatif: Biyometrik hatalar geçişi engelleyebilir veya izinsiz girişe yol açabilir. |
✅ Özetle:
-
Avantajları: Güvenliği artırır, giriş–çıkışı düzenler, raporlama sağlar, yetkilendirme imkânı sunar.
-
Dezavantajları: Maliyetli olabilir, arıza/enerji kesintisi durumunda sorun çıkarabilir, yoğunlukta yavaşlama ve erişilebilirlik sıkıntısı yaşanabilir.
Turnike Çeşitleri ve Kullanım Alanları
| Turnike Türü | Tanım / Özellikler | Kullanım Alanları |
|---|---|---|
| Tripod Turnike | 3 kollu, bel hizasında mekanik/eletromekanik yapıya sahip, en yaygın modeldir. | Plaza girişleri, okul ve üniversiteler, spor salonları, kamu kurumları, fabrika girişleri |
| Tam Boy Turnike (Full Height) | Yüksek güvenlik sağlayan, genellikle 2 m’ye yakın yükseklikte, insan tırmanmasını engelleyen turnike. | Cezaevleri, stadyumlar, askeri tesisler, metro istasyonları, kritik güvenlik alanları |
| Hızlı Geçiş Turnikesi (Speed Gate) | Kanatlı veya kayar cam panelli, estetik ve hızlı geçiş sağlayan sistemler. | Plaza ve AVM girişleri, VIP alanlar, havaalanları, oteller, modern ofis binaları |
| Swing Gate (Salıncak Kapı) | Tek kanatlı veya çift kanatlı, geniş geçiş alanı sağlar; engelli erişimine uygundur. | Hastaneler, alışveriş merkezleri, kamu binaları, engelli geçiş noktaları |
| Optik Turnike | Fiziksel bariyer olmadan sensörlerle giriş kontrolü yapan sistem; estetik görünüm sağlar. | Bankalar, VIP ofisler, akıllı binalar, prestijli iş merkezleri |
| Yarım Boy Turnike | Tripodun daha modern veya yarım bariyerli versiyonları; orta düzey güvenlik sağlar. | Üniversiteler, kütüphaneler, spor salonları, yemekhaneler |
| Engelli Erişim Turnikesi | Geniş açılım sağlayan, tekerlekli sandalye veya bebek arabası girişine uygun özel tasarım. | Kamu kurumları, hastaneler, AVM’ler, modern ofisler, metro istasyonları |
| Çift Yönlü Turnike | Hem giriş hem çıkış için kullanılabilen, esnek yönlendirmeye sahip turnike tipi. | Metro ve tren istasyonları, fuar alanları, toplu kullanım alanları |
📌 Özet:
-
Güvenlik seviyesi yüksek olanlar: Tam boy turnikeler (askeri tesis, stadyum, cezaevi).
-
Hız ve estetik öncelikli olanlar: Hızlı geçiş ve optik turnikeler (plaza, VIP alanlar).
-
Engelli erişimi: Swing gate ve özel engelli erişim turnikeleri.
-
Yaygın kullanım: Tripod turnikeler (okul, fabrika, kamu binası).
