Endüstriyel Tesislerde Yangın Algılama Sistemi Tasarımı

Endüstriyel tesislerde yangın riski diğer yapılara göre genellikle daha yüksektir. Oluşacak bir yangın öncelikle insan yaşamı için çok büyük bir risk teşkil eder. Yangının tesisteki diğer zararları ise altyapıya zarar verme, makina arızaları ve hatta tesisin komple harabiyet durumları söz konusu olabilmektedir.

Bununla beraber endüstriyel tesislerde ağır ortam koşulları yangın algılamayı zorlaştırmaktadır. Endüstriyel tesislerde normal yangın detektörleri ile algılama ciddi yanlış alarmlara sebebiyet vermektedir. Endüstriyel tesislerde yangın algılama için özel profesyonel karmaşık algılama sistemleri kullanılmak zorundadır.

Endüstriyel tesislerde genellikle malların üretimi, depolanması, veya taşınması esnasında kir, toz, nem gibi aşındırıcı ortamlar meydana gelir. Bu gibi ortamlarda geleneksel sensörler başarısız olur. Örneğin tozlu ortamlarda duman detektörleri sürekli yanlış alarmlar, kirlenme uyarıları, nemden zarar görme durumları oluşur. Aynı zamanda geleneksel sensörler ile yangın algılama uygulamalarında bakımlar ciddi maliyet gideri oluşturur.

Endüstriyel tesislerde yangın algılama çözümlerinde daha özel ürünlere ihtiyaç duyulmaktadır. Öncelikle ortam ihtiyaçlarına nem durumuna göre özel IP67 korumalı butonlar ve uyarı cihazları kullanılmalıdır. Bunun yanı sıra exproof ortamlarda buna uygun exproof algılama cihazları kullanılmalıdır. Endüstriyel tesis kısım kısım incelenerek her lokasyon için buna uygun yangın algılama çözümü seçilmesi gerekmektedir.

Yüksek tavanlı, tozlu ve nemli alanlarda noktasal algılama dedektör sistemleri mümkün olduğu kadar tercih edilmemelidir. Noktasal algılama çözümleri hem yanlış alarmlar hemde bakım zorluklarını beraberinde getirmektedir. Ani parlama ile oluşabilecek yanıcı parlayıcı maddelerin bulunduğu ortamlarda endüstriyel ex alev dedektörleri tercih edilmelidir.

Eğer buhar, toz gibi dış çevresel etkenler yok ise yüksek tavanlı tesislerde beem detektörler kullanılabilir. Beem detektörler konusunda yeni nesil IR+UV yeni nesil beem detektör sistemleri tercih edilmesi daha doğru olacaktır.

Bunların yanı sıra son yıllarda çok tercih edilmeye başlanan fiber optik ısı algılama çözümleri tercih edilebilir. Özellikle endüstriyel tesislerde, exproof ortamlarda fiber optik ısı algılama çözümü efektif bir koruma sağlamaktadır.

Bu sistemlerde bir metre hata ile yangının çıktığı nokta rahatlıkla tespit edilmektedir. Her lokasyonda ayrı maksimum ısı değerleri girilebilmektedir. Bu sayede aynı tesiste bir bölümde 30 derece bir yangın alarmı iken diğer bölümde 60 derece bir yangın alarmı olarak girilebilme imkanı bulunmaktadır.

Aynı şekilde bu sistemler çok az bakım gerektirmektedir. Bu sayede bakım maliyetinden ciddi tasarruflar edilebilmektedir. Sistemler ayrıca uzun yıllar etkin çalışabilmektedir.

Görüldüğü üzere endüstriyel tesislerde yangın algılama ve ihbar sistemi özel uzmanlık gerektirmektedir. Mutlaka konusunda uzman birinden tasarım ve uygulama için destek alınmalıdır.

Endüstriyel tesislerde yangın algılama sistemi tasarımı, tesisin özelliklerine ve yangın risklerine bağlı olarak yapılmalıdır. Bu nedenle, yangın algılama sistemleri tasarımı aşağıdaki adımlar ile gerçekleştirilebilir:

Yangın risk analizi: Endüstriyel tesislerde, öncelikle tesisin yangın riskleri belirlenmelidir. Yangın risk analizi, binanın yapısı, malzeme kullanımı, tehlikeli maddelerin bulunup bulunmaması, işlemlerin doğası ve yangın söndürme ekipmanlarının yerleşimi gibi birçok faktörü dikkate alarak yapılabilir.

Yangın alarmı seçimi: Yangın algılama sistemleri, birçok farklı sensör ve alarm tipi içerebilir. Yangın alarmı seçerken, tesisin yangın riskleri ve özelliklerine uygun bir alarm sistemi seçilmelidir. Örneğin, yüksek sıcaklıklarda veya duman üretmeyen maddelerin bulunduğu alanlarda ısı dedektörleri veya lazer dedektörleri gibi özel dedektörler kullanılabilir.

Sistem konumlandırma: Yangın algılama sistemi tasarımında, sensörlerin ve diğer ekipmanların nereye yerleştirileceği de önemlidir. Sensörlerin en uygun yerlere yerleştirilmesi, yangını en erken aşamada tespit etmek için kritik önem taşır. Yangın algılama sistemleri tasarımı sırasında, tesisin yapısal özellikleri ve yangın riskleri dikkate alınarak, sensörlerin ve diğer ekipmanların konumlandırılması belirlenmelidir.

Sistem entegrasyonu: Yangın algılama sistemleri, diğer güvenlik sistemleri ile entegre edilerek daha kapsamlı bir güvenlik çözümü sağlayabilir. Yangın algılama sistemleri tasarımı sırasında, diğer güvenlik sistemleri ile entegrasyon seçenekleri de dikkate alınmalıdır.

Sistem testleri: Yangın algılama sistemleri tasarımı tamamlandıktan sonra, sistem testleri yapılmalıdır. Bu testler, sensörlerin ve diğer ekipmanların doğru çalışıp çalışmadığını ve tesisin yangın risklerine uygun bir şekilde konumlandırıldığını kontrol etmek için yapılmalıdır.

Bakım ve onarım: Yangın algılama sistemleri, sürekli olarak bakım ve onarım gerektirir. Bu nedenle, tasarım aşamasında sistem bakım ve onarım planı oluşturulmalı ve bu plana göre periyodik bakım ve onarımlar yapılmalıdır.

Personel eğitimi: Yangın algılama sistemleri, doğru kullanılmadığı takdirde etkisiz kalabilir. Bu nedenle, tesis çalışanlarına yangın algılama sistemi nasıl kullanılacağı konusunda eğitim verilmelidir. Ayrıca, acil durum prosedürleri ve yangın söndürme ekipmanları hakkında da eğitim verilmelidir.

Yönetmeliklere uygunluk: Yangın algılama sistemleri tasarımı, yerel yönetmelik ve standartlara uygun olmalıdır. Bu nedenle, tasarım aşamasında ilgili yönetmelikler ve standartlar dikkate alınmalı ve sistemin buna uygun olarak tasarlanması gerekmektedir.

Teknolojik yeniliklerin takibi: Yangın algılama sistemleri teknolojik olarak hızla gelişmektedir. Bu nedenle, yangın algılama sistemi tasarımı yapılırken, teknolojik yeniliklerin takibi yapılmalı ve mümkün olduğunca güncel teknolojiler kullanılmalıdır.