AS 4806 Güvenlik Kamerası Standardı ve Başlıca Bölümleri
AS 4806, Avustralya menşeli bir standart olup, kapalı devre televizyon sistemlerinin (CCTV) tasarımı, kurulumu, performansı ve görüntü kalitesi açısından en iyi uygulamaları belirler.
Etkili Bir CCTV Kamera Sistemi Kurulumu İçin İpuçları?
Bu standart, güvenlik kamerası sistemlerinin kurumsal ya da kamu güvenliği amaçlı etkin bir şekilde kullanılabilmesi için gerekli teknik kriterleri sunar.
AS 4806 dört ana bölümden oluşur:
AS 4806.1 – Sistem Tasarımı İçin Rehber
Bu bölüm, bir CCTV sisteminin planlama ve tasarım sürecinde dikkate alınması gereken temel ilkeleri belirler. Aşağıdaki alt başlıklardan oluşur:
Kamera Yerleşimi
Kameraların yerleşimi, izlenecek alanın türüne ve güvenlik seviyesine göre belirlenir. Kör noktaların minimize edilmesi, hedefin düzgün bir şekilde çerçevelenmesi ve kameraların sabotaja karşı korunması esastır. Giriş-çıkış kapıları, kasa alanları, otoparklar gibi kritik noktalar öncelikli alanlardır.
Kamera yerleşimi, izlenecek alanın yapısı, güvenlik ihtiyaçları ve kullanım amacı doğrultusunda planlanmalıdır. Etkin bir gözetim sistemi için aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
Kritik Noktaların Belirlenmesi
İzlenmesi gereken başlıca alanlar şunlardır:
- Giriş ve çıkış kapıları
- Kasa ve değerli eşya bölgeleri
- Otopark ve garaj alanları
- Merdiven boşlukları ve asansör içleri
- Ortak kullanım alanları (lobiler, koridorlar vb.)
Kör Noktaların Minimize Edilmesi
Kameralar, alanın tamamını kapsayacak şekilde konumlandırılmalı ve görüş alanı dışı (kör) bölgeler bırakılmamalıdır. Geniş açılı lensler ve doğru montaj yükseklikleri bu konuda etkili olur.
Hedefin Düzgün Çerçevelenmesi
Kamera, izlenecek objeyi veya alanı net bir şekilde merkezlemeli ve gerekli çözünürlükte kayıt alacak şekilde ayarlanmalıdır. Bu, olayların doğru analizini ve delil olarak kullanılabilirliğini artırır.
Sabotaja Karşı Koruma
Kameralar, kolay erişilemeyen yüksekliklerde veya koruyucu muhafazalar içinde monte edilmelidir. Ayrıca, kablolar gizli geçişlerle veya duvar içinden geçirilerek fiziksel müdahale riski azaltılmalıdır.
Bu ilkeler doğrultusunda yapılan bir kamera yerleşimi, güvenlik zafiyetlerini azaltır ve olaylara hızlı müdahaleyi mümkün kılar.
Aydınlatma Gereklilikleri
Görüntü kalitesini doğrudan etkileyen unsurlardan biri de aydınlatmadır. AS 4806.1, hem doğal hem de yapay ışık kaynaklarının, kameraların performansını destekleyecek düzeyde olmasını tavsiye eder. Geceleri IR (kızılötesi) desteği olan kameralar veya harici aydınlatmalar önerilir.
Aydınlatma, güvenlik kameralarının görüntü kalitesini doğrudan etkileyen temel unsurlardan biridir. Uygun aydınlatma koşulları sağlanmadığında, izleme sistemlerinin etkinliği ciddi şekilde azalabilir. Bu nedenle, kamera sistemleri planlanırken aydınlatma düzeyleri dikkatle değerlendirilmelidir.
Standartlara Uygunluk
AS 4806.1 standardı, izleme alanlarındaki aydınlatmanın hem doğal hem de yapay ışık kaynaklarıyla kameraların optimum performans göstermesini sağlayacak seviyede olmasını tavsiye eder. Bu standart, özellikle kritik alanlarda net görüntü alınabilmesi için minimum aydınlatma gereksinimlerini belirtir.
Doğal ve Yapay Işık Kullanımı
Doğal Işık: Gün ışığının yeterli olduğu saatlerde, pencere ve açıklıklar aracılığıyla alanın doğal şekilde aydınlatılması sağlanmalıdır. Ancak değişken hava koşulları ve gün ışığının açısı gibi faktörler dikkate alınmalıdır.
Yapay Işık: Gece saatleri veya yetersiz ışık koşulları için sabit yapay aydınlatma çözümleri kullanılmalıdır. Bu aydınlatmalar, kameraların görüş alanında yeterli ve homojen ışık yaymalıdır.
Gece Görüş ve IR Desteği
Düşük ışıklı veya karanlık ortamlarda, IR (kızılötesi) destekli kameralar veya harici IR aydınlatıcılar kullanılması önerilir. Bu teknoloji, tamamen karanlık alanlarda bile detaylı görüntü elde edilmesini sağlar.
Işık Dengesinin Önemi
Aşırı parlaklık, yetersiz ışık ya da arka aydınlatma (backlight) gibi olumsuz koşullar kameraların görüntü kalitesini düşürebilir. Bu nedenle ışık kaynaklarının yerleşimi dikkatle planlanmalı ve gerekiyorsa WDR (Wide Dynamic Range) gibi teknolojilerle desteklenmelidir.
Bakım ve Süreklilik
Aydınlatma ekipmanlarının düzenli bakımı yapılmalı, arızalı lambalar zamanında değiştirilmelidir. Özellikle dış mekanlarda kullanılan aydınlatmaların hava koşullarına dayanıklı olması sağlanmalıdır.
Kapsama Alanları
Standart, izleme yapılacak alanın tam olarak hangi sınırlar içerisinde olduğunu tanımlamayı önerir. Kapsama haritaları hazırlanarak, hangi kameraların hangi açıları ve uzaklıkları izleyeceği planlanmalıdır. Bu, gereksiz kamera yatırımlarını önler.
Kullanım Senaryolarına Göre Çözünürlük Seviyeleri
DORI modeli (Detect, Observe, Recognize, Identify) temel alınarak farklı senaryolar için minimum çözünürlük önerileri verilir. Örneğin; sadece bir kişinin varlığını tespit etmek için 1-2 MP yeterliyken, kimlik tespiti için daha yüksek çözünürlükler gereklidir.
AS 4806.2 – Ekipman Performans Kriterleri
Bu bölümde, sistemin bileşenlerinin minimum teknik özellikleri ve performans standartları belirlenir.
Kameraların, Lenslerin, Kayıt Cihazlarının Performans Gereksinimleri
Kullanılan kameraların düşük ışık performansı, dinamik aralık (WDR), gece görüş özellikleri ve IR mesafeleri standartlara uygun olmalıdır. Lenslerin odak uzaklığı, açı genişliği ve distorsiyon oranları kontrol edilmelidir. Kayıt cihazlarında ise kayıt kapasitesi, eş zamanlı oynatma yeteneği ve yedekleme sistemleri ön plandadır.
Minimum Çözünürlük ve Kare Hızı Standartları
Standart, farklı senaryolarda kullanılacak minimum çözünürlük (ör. 720p, 1080p, 4K) ve kare hızı (fps) değerlerini belirtir. Hızlı hareketlerin izlendiği yerlerde en az 25 fps kayıt önerilirken, statik alanlar için 15 fps yeterli olabilir.
AS 4806.3 – Kurulum Yönergeleri
Bu bölüm, sistemin fiziksel olarak nasıl kurulması gerektiğine dair ayrıntılı talimatlar içerir.
Kablolama
Güvenilir bir CCTV sistemi için kablolama büyük önem taşır. AS 4806.3, kabloların dış etkilere karşı korumalı, sinyal kaybını minimize edecek şekilde döşenmesini ve yangın güvenliği normlarına uygun olmasını şart koşar. Kablolama türü (CAT6, koaksiyel, fiber optik) kullanım senaryosuna göre seçilmelidir.
Elektriksel Güvenlik
Topraklama, gerilim regülasyonu ve yıldırımdan korunma gibi elektriksel güvenlik önlemleri açıklanır. Cihazların elektrik şebekesine uygunluğu ve aşırı gerilim koruyucularla desteklenmesi tavsiye edilir.
Hava Koşullarına Karşı Koruma
Dış mekanda kullanılan kameralar için IP koruma sınıflarına (örneğin IP66, IP67) ve IK darbe dayanım seviyelerine dikkat edilmelidir. Su geçirmez muhafazalar, UV ışınlarına karşı dayanıklı dış gövde ve çalışma sıcaklık aralıkları gibi özellikler belirtilir.
AS 4806.4 – Görüntü Kalitesi Test Yöntemleri
Bu bölüm, sistemin performansını ölçmek ve kaliteyi objektif biçimde değerlendirmek için uygulanan yöntemleri içerir.
Görüntü Kalitesi Değerlendirme Süreci
Test süreçleri, kameranın renk doğruluğu, keskinlik, parazit oranı, kontrast seviyesi ve gece performansı gibi parametrelerle değerlendirilir. Test kartları ve özel yazılımlar kullanılarak objektif ölçümler yapılır. Bu sayede görüntünün operatör tarafından tanınabilir ve kullanılabilir olup olmadığı belirlenebilir.
Standart Test Ortamları
AS 4806.4, testlerin sabit aydınlatma altında, referans objelerle ve kontrol edilen açılarla yapılmasını önerir. Bu sayede farklı kameraların karşılaştırılması mümkün hale gelir. Raporlanan sonuçlar sistem kalibrasyonu ve iyileştirme süreçlerinde referans olarak kullanılır.
Özet:
AS 4806 standardı, güvenlik kamerası sistemlerinin baştan sona planlanması, kurulması ve test edilmesi sürecinde teknik bir kılavuz görevi görür. Dört ana bölümden oluşan bu standart, sistemlerin yüksek performansla çalışmasını, yasal ve teknik gerekliliklere uygun olmasını sağlar.
Özellikle büyük ölçekli projelerde, bu standartlara uygunluk, sistemin uzun ömürlü ve sürdürülebilir olmasında kritik rol oynar.