Geçtiğimiz dönemde oldukça popüler hale gelen güvenlik kamera sistemi çözümleri hala popülerliğini korumak ile birlikte yerini video analiz çözümlerine bırakmaya başlamıştır. Video analitik çözümleri gerçek dünyamızda geniş kullanım alanı bulmuş ve oldukça popüler hale gelmiştir.
Video analitik çözümleri yaşamımızda farklı nesneleri tanımlama, anormal durum tespitleri, trafik akış yönetimi, yüz tanıma gibi analizlere imkân tanımaktadır.
Son yıllarda gelişen teknoloji ile artık kamera sistemi video analiz çözümleri daha fazla işlevsellik, yüksek doğruluk ile karşılanabilir maliyetler ile geniş bir kullanım alanına kavuşmuştur. Video analitik çözümleri standart video izleme sağlayan güvenlik kamera sistemlerine entegre edilerek güvenlik seviyesini üst seviyeye taşımaktadır.
Dünyada video analitik pazarı 2027 yılına kadar 22 milyar USD büyüklüğe ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Kullanmış olduğumuz güvenlik kamera sistemlerinin ana işlevi halka açık yerlerin izlenmesi veya güvenlik gerektiren tesislerin çevre güvenliğinin hırsızlık ve sabotaja karşı korunmasıdır. Güvenlik kamera sistemleri hırsızlık, sabotaj, yangın, izinsiz giriş veya olası tehlikelere karşı bina ve tesisleri korumaktadır.
Güvenlik kamera sisteminde sistem bir merkezden güvenlik operatörleri vasıtası ile izlenmektedir. Güvenlik operatörleri sürekli kamera izleme yaparak olumsuz durumları tespit edip müdahale etmeye çalışırlar. Kurmuş olduğunuz güvenlik kamera sistemi ne kadar iyi olursa olsun buradaki güvenliğin en zayıf halkası olan güvenlik izleme operatörleri olayı kaçırması durumunda ciddi güvenlik sistemi açıkları ortaya çıkacaktır.
Buradaki problem güvenlik operatörleri konsantrasyonlarını kaybetmeden birden fazla ekrana sürekli olarak bakamazlar. Bu durum ise kritik olayların kaçırılmasına ve güvenlik zafiyetine neden olacaktır. Video analiz çözümlerini güvenlik kamera sistemlerine entegre etmek güvenlik operatörlerinin kaçıracağı güvenlik problemlerinin hatasız olarak takip edilmesine imkan tanır.
Bu sayede güvenlik operatörleri 7/24 ekranlara odaklanmak durumunda kalmayacaktır. Video analitik çözümleri tehditleri otomatik olarak algılar, oluşabilecek yanlış alarmları filtreler ve güvenlik operatörlerini gerçek tehlikeler konusunda bilgilendirir.
Son yıllarda kullanılmaya başlayan yapay zeka destekli video analiz çözümleri gece ve gündüz durumlarında eşit derecede iyi çalışır. Uzak veya yakın mesafedeki nesneleri algılar, milisaniye seviyesinde video akışını işler ve gelişmiş video analitiği gerçek zamanlı olarak uygular.
Bu sayede güvenlik kamera izleme sistemlerine entegre edilen video analitik çözümleri gelişmiş analitik sayesinde güvenlik görevlileri daha iyi, daha hızlı, daha doğru ve gerçek zamanlı veriler elde eder. Bu sayede görevliler bilinçli bir şekilde olaylara müdahale edebilirler.
Güvenlik kamera sistemleri yalnız bir olay meydana geldiğinde adli inceleme için yararlı olmaktadır. Güvenlik kamera sistemleri gerçek zamanlı tehdit tespit edemeyen reaktif sistemleri olarak uzun süredir eleştirilmektedir. Güvenlik kamera izleme sistemi genellikle olay sonrası kayıt izlemeden ibaret kalmaktaydı.
Şimdi güvenlik kamera sistemlerine entegre edilen video analiz çözümleri sayesinde çağdaş ve profesyonel video analitik çözümleri saniyeler içinde olayları tespit edilip güvenlik personellerini bilgilendirmektedir. Bu sayede artık güvenlik kamera sistemleri proaktif hale dönüşmüştür. Yüzlerce güvenlik kamera içinden tehditlerin tespit edilmesi ve müdahale mümkün hale gelmiştir.
Güvenlik kamera sistemine entegre olarak çalışan video analitik çözümleri kendi içlerin programlanmış çok farklı algoritma yapıları kullanarak baktıkları alandaki anormallikleri tespit edebilirler. İzinsiz olarak bir bölgeye giren, izinsiz tesise giren istenmeye kişileri hızlı şekilde tespit ederek raporlayabilir. Video analiz çözümlerinin belki de en çok kullanım alanı bu şekildedir.
Yine eğer belli bölgelere giriş çıkış yapan yoğun bir insan trafiğiniz var ise bu sistemi kişi saymada kullanabilirsiniz. Ayrıca bu özellik kişilerin diğeri ile nasıl iletişime geçtiğini tespit edebilir. Bu gibi video analitik çözümleri AVM gibi alanlarda çok fazla kullanılmaktadır. Bu özellikleri ile müşterilerin hangi stantlarda fazla kaldığı ve yoğunlaştığı tespit edilebilir.
Video analitik çözümlerinin bir diğer kullanım alanlarından birisi özellikle son yıllarda yüz tanıma algoritmalarının kullanılmasıdır. Bu sistemler öncesinden iletilen yüz verilerine göre kara listeler oluşturabilir. Bu sayede tanımladıkları yüzleri veri tabanlarındaki kara liste yüzleri ile karşılaştırarak aranan kişilerin tespitlerinde kullanmaktadır.
Endüstriyel tesis uygulamalarda insan ve çevreye zarar verebilecek güvenlik risklerinin tespit edilmesinde kullanılmaktadır. Bu sistemler yangın durumlarını, duman vb. çeşitli güvenlik risklerinin tespitinde kullanılmaktadır. Yine çeşitli uygulamalarda kaybolan nesne tespitlerinde veya bırakılan nesne uygulamalarında özellikle hava alanlarında çok fazla uygulama alanına sahiptir.
Kullanılan Çeşitli Video Analiz Uygulamaları
Kamera sistemlerinde video analitik kullanımı, güvenlik ve denetim süreçlerini daha verimli hale getirmek için çeşitli analiz teknolojilerinden yararlanır. Aşağıda, en çok kullanılan video analitik analiz çeşitlerini ve açıklamalarını içeren bir tablo bulunmaktadır:
| Video Analitik Türü | Açıklama | Kullanım Alanları |
|---|---|---|
| Hareket Algılama | Hareketin algılanmasıyla, kamera görüntüsünde anormal bir hareket olduğunda alarm verilir. | Güvenlik, izinsiz giriş tespiti, alan izleme |
| Yüz Tanıma | İnsan yüzlerini tanıyıp, kayıtlı bir veritabanıyla karşılaştırarak kimlik tespiti yapar. | Erişim kontrolü, güvenlik izleme, personel takibi |
| Nesne Tanıma | Kamera görüntüsünde belirli nesneleri (örneğin araçlar, paketler) tanıyarak alarm verir. | Trafik yönetimi, kaybolan nesnelerin tespiti |
| İzinsiz Bölge Girişi (Intrusion Detection) | Belirlenen sanal alanlara izinsiz girildiğinde alarm oluşturur. | Çevre güvenliği, korunan alanların izlenmesi |
| Alan Çapında Sayım (People Counting) | Belirli bir alan içindeki kişileri sayar ve yoğunluk tespiti yapar. | Mağaza yönetimi, kalabalık izleme, etkinlik güvenliği |
| Çizgi Geçişi (Line Crossing Detection) | Belirlenen sanal bir çizgiyi geçiş yapan nesneleri algılar. | Güvenlik sınırları, trafik izleme, izinsiz geçiş tespiti |
| Yavaş/Hızlı Hareket Tespiti | Hareketin hızını analiz ederek, normalden daha hızlı veya yavaş hareket eden nesneleri tespit eder. | Trafik yönetimi, izinsiz giriş tespiti |
| Gölgeleme Algılama | Kameranın görüş açısını engelleyen gölgeleri veya başka engelleri algılar. | Görüntü kalitesi iyileştirme, engel tespiti |
| Alkol Tüketimi ve Davranış Analizi | Kamuya açık alanlarda, potansiyel tehlikeli davranışları (alkol tüketimi, kavga) tespit eder. | Kamu güvenliği, sosyal alanlar güvenliği |
| Kayıp Nesne Tespiti | Görüntüde bir nesne kaybolduğunda alarm verir. | Havaalanı, otoparklar, kamusal alanlar |
Bu video analitik türleri, güvenlik kameralarının sadece izleme değil, aynı zamanda olayları analiz etme ve hızlı tepki verme kapasitelerini artırarak güvenliği önemli ölçüde iyileştirir.
Güvenlik Kamera AI & Analitik Kullanım Alanları
1. Kamu Güvenliği ve Şehir İzleme
-
Trafik Yönetimi: Araç yoğunluğu ölçümü, plaka tanıma (LPR), hız ihlali veya ters yön tespiti.
-
Kalabalık Analizi: Meydanlarda, stadyumlarda veya toplu etkinliklerde kalabalık yoğunluğunu ölçerek taşkınlık veya izdiham riskine karşı uyarı.
-
Şüpheli Davranış Tespiti: Uzun süre bekleme (loitering), şüpheli paket bırakma, yasak bölgeye giriş.
-
Suç Önleme: Kavga, hırsızlık, saldırı gibi davranışların otomatik tespiti.
2. Perakende ve AVM’ler
-
Müşteri Analizi: Ziyaretçi sayısı, mağaza içi dolaşım yolları, yoğun bölgeler (heatmap).
-
Demografik Analiz: Yaş aralığı, cinsiyet tahmini ile pazarlama optimizasyonu.
-
Kasa Güvenliği: Şüpheli hareketler, sahte para veya yanlış ürün okutma tespiti.
-
Kayıp Önleme: Raflardan ürün çalma (shoplifting) davranışını algılama.
3. Sanayi, Lojistik ve Depolar
-
İş Güvenliği Takibi: İşçilerde kask, yelek, gözlük gibi PPE (Kişisel Koruyucu Ekipman) kullanımının kontrolü.
-
Araç Takibi: Yükleme-boşaltma alanlarında forklift veya kamyon trafiğini izleme.
-
Tehlikeli Davranış Analizi: Sigara içme, ateşle çalışma gibi yasaklı eylemleri tespit etme.
-
Varlık Güvenliği: Kritik makinelerin çevresinde izinsiz insan hareketlerini algılama.
4. Ofisler ve Yerleşkeler
-
Giriş-Çıkış Kontrolü: Yüz tanıma, kartlı sistem entegrasyonu, ziyaretçi yönetimi.
-
Yetkisiz Alan Girişi: Sadece yetkililere açık alanlarda anlık alarm üretme.
-
Çalışan Verimliliği: Çalışma alanlarında hareket yoğunluğu veya toplantı odası kullanım analizi.
-
Acil Durum Yönetimi: Yangın, patlama veya tahliye durumlarında kalabalık hareketlerinin izlenmesi.
5. Havalimanı ve Ulaşım Merkezleri
-
Yolcu Güvenliği: Şüpheli paket, terk edilmiş bavul tespiti.
-
Kimlik Doğrulama: Pasaport kontrol noktalarında yüz tanıma.
-
Akış Yönetimi: Check-in, güvenlik ve boarding alanlarındaki yoğunluğun analizi.
-
Araç Denetimi: Park ve giriş noktalarında plaka tanıma.
6. Sağlık ve Eğitim Kurumları
-
Hasta ve Ziyaretçi Takibi: Hastane girişlerinde yoğunluk ölçümü, yasaklı alanlara girişin engellenmesi.
-
Hijyen Takibi: Personelin maske kullanımı, steril alanlara uygun kıyafetle girip girmediğinin kontrolü.
-
Okul Güvenliği: Öğrenci hareketleri, yabancı kişilerin kampüse girmesinin engellenmesi.
-
Şiddet Önleme: Kampüslerde kavga veya zorbalık gibi davranışların tespiti.
7. Kritik Altyapılar
-
Enerji Tesisleri: Santral çevresinde izinsiz giriş, sabotaj tespiti.
-
Havalimanı Radar ve Telekom İstasyonları: Hassas alanlara yaklaşan araç/insan analizi.
-
Su ve Gaz Şebekeleri: Erişim noktalarında güvenlik ihlali takibi.
8. Akıllı Şehir ve IoT Entegrasyonu
-
Akıllı Park Sistemleri: Boş park yeri tespiti, plaka bazlı otopark yönetimi.
-
Çevre Analizi: Çöp kutularının doluluk oranı, hava kalitesi ölçüm cihazlarıyla entegre kamera sistemleri.
-
Akıllı Aydınlatma: Hareket sensörleri ve kamera analitikleriyle ışık kontrolü.
9. Özel Güvenlik Senaryoları
-
Sınır Güvenliği: Drone veya kara araçlarının hareket analizi.
-
Bankacılık: ATM önünde şüpheli hareket, silahlı tehdit tespiti.
-
Lüks Konut ve Siteler: Ziyaretçi takibi, tanıdık yüz analizi, yabancı araç algılama.
Sonuç
AI ve analitik sistemler, güvenlik kameralarını pasif bir gözlem aracından, aktif ve proaktif bir güvenlik çözümüne dönüştürüyor. Kullanım alanları sektöre göre çeşitlense de ortak hedef; güvenliği artırmak, riski azaltmak ve operasyonel verimlilik sağlamak.
