Yangın Algılama ve Alarm Sistemi Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Yangın algılama ve alarm sistemi nedir?

Yangın algılama sistemleri yine diğer bir adıyla yangın alarm sistemleri günümüzde hem yasal bir zorunluluk hem de evlerimizi, İşyerlerimizi, Depolarımızı ve diğer mekanlarımızın yine aynı zamanda içinde bulunan insanların yangına karşı güvende olması için olmazsa olmaz bir güvenlik sistemidir. Yangın daha çıktığı anda algılanıp derhal müdahale edilip söndürüldüğü takdirde minimum can ve mal kaybı ile atlatılabilecek bir olaydır. Ama yangın çıktığı anda bilinemeyip büyüdüğünde müdahale edilirse ciddi mal ve can kayıplarına sebep olabilecek ciddi olaylardan biridir.

İşte yangın algılama sisteminin görevi de burada başlamaktadır. Daha yangının başlangıç aşamasında yangının algılanması ve hızlıca müdahale edilerek yangının can ve mal kaybına sebep olmadan söndürülmesi amacını taşımaktadır. Yangın algılama sistemleri temelde merkez yangın algılama paneli ve sahada yangını algılayan, Duman dedektörleri, Isı dedektörleri ve yine uyarı vermeye yarayan yangın butonları ve yangın sirenlerinden meydana gelmektedir. Günümüzde yangın algılama sistemleri çok gelişmiş ve çok fonksiyonel bir yapıya bürünmüştür. Bu sayede daha hassas ve erken algılamalar ve yine yangın anında önemli olan farklı kontroller yapılabilmektedir.

Günümüz yangın algılama sistemlerini temel olarak iki ana bölüme ayırmamız mümkündür. Bunlardan ilki konvansiyonel yangın alarm sistemleri diğeri ise adresli yangın alarm sistemleridir. Şimdi bu sistemleri ayrı ayrı tanıyalım;

Önerilen Yazı

Yangın Alarm Sistemi ve Yangın Algılama Teknolojileri

Konvansiyonel yangın algılama ve alarm sistemleri:

Konvansiyonel kelime manası olarak geleneksel demektir. Konvansiyonel yangın algılama sistemleri ilk tasarlanan ve bugün bile çok fazla kullanılan yangın algılama sistemleridir.  Konvansiyonel yangın alarm sistemi, Konvansiyonel yangın paneli , Yangın dedektörleri (Duman, Isı vb.),Konvansiyonel yangın butonu, Konvansiyonel yangın sirenlerinden meydana gelen bir yangın güvenlik sistemidir. Konvansiyonel sistem yapısı zone(bölge) üzerine kuruludur. Yangın alarm paneli zone sayısına göre tasarlanır. 2 ,4 ,6,8,12,16,32 vb. zone sayılarında yangın panelleri mevcuttur. Her yangın zonuna ortalama 20 civarında yangın algılama dedektörü bağlanabilir.

Konvansiyonel Yangın Alarm Sistemi Şeması

Bu sistemde yangının algılanması zone bazında yapılmaktadır. Bir yangın oluştuğunda yani bir yangın dedektöründen uyarı geldiğinde biz sadece yangın paneli üzerinde yangın  alarmının hangi zondan geldiğini görürüz. Örneğin bir otele bu sistemi kurduğumuzu düşünelim otelin 4. Katında 20 oda olsun biz 4. Katı bir zon olarak (örn.4.yangın zonu) düşünerek her odaya bir yangın dedektörü bağladığımızı farz edelim, Bu kattaki odalarda oluşacak bir yangın anında yangın paneline 4. Kat yani 4. Zondan alarm geldiği görülür. Fakat yangının hangi odadan geldiği belli olmaz 4. Katta bulunan bütün odaların tek tek kontrol edilerek yangının bulunması gerekmektedir. Noktasal yangın tespitinin mümkün olmadığı bu sistemde bu ve bunun gibi dezavantajlarından dolayı daha çok küçük ölçekli ve dedektör sayısının az olduğu yerlerde daha çok kullanılırlar. Bu sistemde noktasal tespiti arttırmanın tek yolu her zona bağlanan dedektör sayısını minimum tutmaktır. Buda kablolama ve panel zone sayısını arttırarak sistem maliyetlerini ciddi miktarda arttırdığı için yine maliyet açısından dezavantaj oluşturmaktadır.

Konvansiyonel yangın alarm sistemlerinin en önemli avantajı ise fiyatlarının düşük olmasıdır. Bundan dolayı günümüzde pek çok yerde hala tercih edilmektedirler. Konvansiyonel sistem panel maliyeti zon sayısına göre doğru orantılı olarak artmaktadır. Günümüzde hala kullanılsa da önümüzdeki yıllarda yavaş yavaş yerini tamamen adresli sistemlere bırakacağı bir gerçektir.

Adresli yangın algılama ve alarm sistemleri:

Adresli yangın alarm sistemleri konvansiyonel sistemlerin aksine adından da anlaşılabileceği gibi noktasal bazın da adresli bir yangın algılaması yapabilir. Bu sistemde her yangın dedektörünün ve yangın butonunun elektronik bir adresi bulunur. Yangın anında yangın paneli bu adres sayesinde yangın algılamasının hangi dedektörden geldiğini tespit ederek bize noktasal bir yangın algılama imkanı sunar. Konvansiyonel sistemde bulunan zone yapısının yerini adresli sistemlerde loop hatları denilen bir yapı alır. Bütün adresli cihazlar dedektörler, Butonlar, Sirenler bu loop hattına bağlanırlar.

Adresli yangın alarm sistemi, Adresli yangın paneli, Adresli dedektörler, Adresli siren ve butonlar ile farklı amaçlar için tasarlanmış adresli modüllerden meydana gelmektedir. Bu sistemde adresleme panel tarafından otomatik adresleme, dedektörlerin üzerinde bulunan switch lerden adresleme veya adresleme cihazı kullanarak adresleme gibi farklı markaların farklı adresleme yöntemleri bulunmaktadır. Buna göre değişik şekillerde adreslemeler yapılabilmektedir.

Adresli Yangın Algılama Sistemi Şeması

Adresli sistemlerdeki noktasal yangın tespiti bize yangın anında çok büyük öneme sahip olan yangına hızlı müdahalenin önünü açmaktadır. Buda yangın anında hayati öneme sahip bir durumdur. Bundan dolayı günümüzde orta ve büyük ölçekli bütün yangın algılama sistemleri adresli sistemler ile yapılmaktadır. Adresli yangın sistemleri noktasal yangın tespitinin yanı sıra çok farklı özellikleri ile günümüzün profesyonel yangın algılama sistemleridir. Bunlardan önemli birkaç özelliğini burada anlatmaya çalışalım,

Adresli sistemlerde dedektörlerin algılama hassasiyet ayarları yapılabilmektedir. Bu sayede kir, sigara dumanı ,toz vb. hatalı alarmların önüne geçilmesi mümkün olmaktadır.

Adresli sistemlerde dedektörlerin kirlilik eşikleri takip edilebilmekte, Kirlenme uyarısı veren dedektörlerin temizlenmesi sağlanarak hatalı yangın alarmlarının önüne geçilebilmektedir.

Adresli yangın alarm sistemlerinde herhangi bir yangın anında yangın senaryolarının oluşturulması imkanı bulunmaktadır. Bu sayede güvenli bir canlı tahliyesi ve yangının kontrol altına alınmasında büyük öneme sahip yangın damperleri, havalandırma, asansörler , yangın kapılarının kontrolleri gibi pek çok senaryolar oluşturulabilmektedir.

Adresli yangın alarm sistemlerinin konvansiyonel sistemlere göre tek dezavantajı sistemin maliyetinin pahalı olmasıdır. Adresli sistemin bütün elemanları konvansiyonel sistemden kat kat daha pahalıdır. Fakat günümüzde teknolojinin gelişmesine paralel olarak sistem fiyatları gün geçtikte düşmektedir. Fiyatlar yeterince aşağıya çekildiğinde adresli sistemler konvansiyonel sistemlerin yerine alacaktır.